Disclaimer: Vertaling met AI. Kan onregelmatigheden bevatten.
Paus Franciscus wandelt door de Heilige Deur in het Rebibbia-gevangeniscomplex in Rome op de feestdag van St. Stefanus, donderdag 26 dec. 2024. / Credit: Vaticaanse Media
Vaticaanstad, 26 dec. 2024 / 12:45 uur (CNA).
Vanuit de muren van de grootste gevangenis van Rome klonken kerstliederen terwijl gedetineerden en gevangenisbewaarders samen “Stille Nacht” zongen en het teken van vrede uitwisselden tijdens een intieme Mis geleid door paus Franciscus ter gelegenheid van een historisch moment — de eerste opening van een jubilee Heilige Deur binnen een gevangenis.
De donderdagse Mis van de paus in het Rebibbia-gevangeniscomplex in Rome op de feestdag van St. Stefanus — de eerste Christelijke martelaar — markeerde een diepgaand begin van het Jubileum van Hoop van de Katholieke Kerk, dat verlossing symboliseert en de mogelijkheid van nieuwe beginnen voor de gedetineerden representatief is.
Het bezoek van de paus begon met een plechtig ritueel terwijl hij opstond uit zijn rolstoel om zes keer op de bronzen Heilige Deur van de gevangeniskapel, de “Kerk van de Onze Vader,” te kloppen. Aan de andere kant van de drempel was de kerk gevuld met ongeveer 100 gedetineerden, evenals politieagenten, kapelaans, vrijwilligers, gevangenisbewaarders en hun families die allemaal reikhalzend uitkeken naar de komst van de paus sinds voor zonsopgang.
“De eerste Heilige Deur die ik opende tijdens Kerstmis in St. Pieters. Ik wilde dat de tweede hier zou zijn, in een gevangenis,” vertelde paus Franciscus aan de gedetineerden op 26 december. “Ik wilde dat ieder van ons hier, binnen en buiten, de mogelijkheid had om de deur van ons hart wijd open te gooien en te begrijpen dat hoop niet teleurstelt.”
Terwijl de andere vier Heilige Deuren die open zijn voor jubilee pelgrims die Rome bezoeken zich allemaal in de historische basilieken van de Eeuwige Stad bevinden, staat deze vijfde Heilige Deur alleen, toegankelijk alleen voor gedetineerden en personeel van de gevangenis, die paus Franciscus “een kathedraal van pijn en hoop” noemde.
Paolo Impagliazzo, secretaris-generaal van de Katholieke Gemeenschap van Sant’Egidio, heeft de afgelopen 20 jaar als vrijwilliger gewerkt in de gevangenisorganisatie in Rebibbia.
“We hebben hier meer dan 1.500 gedetineerden in Rebibbia,” vertelde Impagliazzo aan CNA. Hij merkte op dat een groep gedetineerden die deelnemen aan de gevangeniskapel en die doorgaans de gevangenismis bijwonen, geselecteerd was uit verschillende delen van de gevangenis om deel te nemen aan de pauselijke Mis.
Hij beschreef hoe een van de gevangenisministeren een klein koor had gevormd onder de gedetineerden die samen hadden geoefend in de weken voorafgaand aan het bezoek van de paus.
Gevangenen namen ook deel aan de liturgie door tijdens de offerte de gaven naar voren te brengen, terwijl gevangenisbewaarders de Schriftlezingen voorlazen.
Voor Impagliazzo is dit moment in het Jubileum van Hoop een herinnering dat de gedetineerden niet “beperkt zijn tot hun fouten.”
“Ze maken deel uit van een reis, van een Christelijke reis samen met de andere Christelijke mensen over de hele wereld,” zei hij.
Tijdens de spontane homilie van de paus sprak Franciscus rechtstreeks tot de gevangenen, en benadrukte hoe een van de genaden van het jubileum is “de harten te openen voor hoop.”
“Verlies de hoop niet. Houd vast aan de anker van hoop,” benadrukte paus Franciscus.
Aan het einde van de Mis nam de paus de tijd om elke aanwezige gevangene persoonlijk te begroeten en zijn groeten uit te breiden naar degenen die in hun cellen bleven.
“Ik bid elke dag voor jullie,” vertelde paus Franciscus aan de gedetineerden.
“Dat doe ik echt. Het is geen figuurlijke taal. Ik denk aan jullie en ik bid voor jullie,” vervolgde hij. “Ik wens jullie veel vrede.”
De gevangenenen presenteerden de paus een reeks geschenken, waaronder een miniatuur reproductie van de Heilige Deur van de gevangenis, gemaakt van hout dat van migrantenboten was gered, en een mand met handgemaakte items uit de vrouwenafdeling van de gevangenis. Teruggaand gaf paus Franciscus een perkament met een boodschap van hoop.
Bisschop Benoni Ambarus, een hulpbisschop van Rome die toezicht houdt op de charitatieve initiatieven van het bisdom, noemde de dag een “droom die we al lange tijd koesteren.” Ambarus diende als celebrant aan het altaar voor de Mis, die mede-gecelebreerd werd door de paus.
Paus Franciscus kondigde zijn bedoeling aan om voor de eerste keer een Heilige Deur in een gevangenis te openen tijdens een gewone jubilee in zijn pauselijke bul Spes Non Confundit (“Hoop teleurstelt niet”), waarin hij opriep tot het heilige jaar van de Kerk als een moment waarin “overheden initiatieven ondernemen om hoop te herstellen; vormen van amnestiën of genade … en programma’s voor reintegratie.”
“Tijdens het heilige jaar zijn we geroepen om tastbare tekenen van hoop te zijn voor die van onze broeders en zusters die met moeilijkheden van welke aard dan ook worden geconfronteerd. Ik denk aan gedetineerden die, ontnomen van hun vrijheid, dagelijks de hardheid van detentie en de beperkingen, het gebrek aan genegenheid en, in meer dan een paar gevallen, het gebrek aan respect voor hun persoon voelen,” schreef paus Franciscus in de pauselijke bul.
“Om gedetineerden een concreet teken van nabijheid te bieden, zou ik zelf graag een Heilige Deur in een gevangenis willen openen, als een teken dat gedetineerden uitnodigt om naar de toekomst te kijken met hoop en een vernieuwd gevoel van vertrouwen,” zei hij.
Toen de paus de Rebibbia-gevangenis verliet, stopte hij om de 300 gedetineerden en het personeel te begroeten die buiten de volle kapel op de koude decemberochtend hadden gewacht.
De paus gaf ook een spontane interview aan een Italiaanse tv-journalist die hij aan de kant van de weg buiten de gevangenis ontmoette vanuit het raam van de witte Fiat 500-auto die hem terugbracht naar Vaticaanstad.
Terugkijkend op zijn bezoek, zei paus Franciscus in het interview: “Elke keer als ik in een gevangenis kom, vraag ik mezelf: Waarom zij en niet ik?”
“Omdat we allemaal kunnen vallen, is het belangrijkste dat we de hoop niet verliezen, dat we ons vasthouden aan die anker van hoop,” zei hij.
“We moeten de gedetineerden bijstaan,” voegde hij eraan toe. “Jezus zegt dat we op de dag van het oordeel hierop zullen worden beoordeeld: ‘Ik was in de gevangenis, en jullie hebben mij bezocht.’”
