Wat is het Jeruzalem kruis?

Disclaimer: Vertaling met AI. Kan onregelmatigheden bevatten.

Wapen van de Orde van het Heilig Graf. / Credit: Mathieu Chaine/CC BY-SA 3.0

Nationale Katholieke Register, 19 nov 2024 / 07:00 uur (CNA).

De Associated Press heeft recentelijk beweerd dat de nominatie van de verkozen president Donald Trump voor de functie van minister van defensie, Pete Hegseth, tatoeages had die zogenaamd verbonden zijn met het christelijk nationalisme en zelfs witte suprematie. Het richtte zich vooral op de tatoeage van een Jeruzalemkruis op de bovenborst van Hegseth.

Het rapport — onmiddellijk bekritiseerd als anti-christelijk door de verkozen vice-president JD Vance en vele anderen op sociale media — roept de vraag op: Wat betekent het symbool eigenlijk?

Het Jeruzalemkruis is een van de meest onmiddellijk herkenbare christelijke symbolen ter wereld. Het bestaat uit een groot centraal kruis, een potent kruis, meestal met kruisarmen aan de vier uiteinden die vier kleinere Griekse kruisen herbergen. Het is een bedrieglijk eenvoudig ontwerp dat nu al eeuwenlang wordt gebruikt om de Kerk in Jeruzalem voor te stellen en de gelovigen en de wereld te herinneren aan de Evangelisten, Jeruzalem en het lijden van Christus. Het is ook het heraldische insigne dat nauw verbonden is met het Latijnse Patriarchaat van Jeruzalem en vooral de Ruiterorde van het Heilig Graf van Jeruzalem.

Een symbool van pelgrimage

Het kruis verscheen voor het eerst in de jaren vóór paus Blessed Urbanus II oproep deed tot de Eerste Kruistocht (1096–1099) om Jeruzalem en het Heilige Land van de moslimheerschappij te heroveren. Soms het Kruis van de Kruisvaarders genoemd, het raakte vooral verbonden aan het wapenschild van de beroemde kruisvaarder ridder Godfrey de Bouillon, een van de leiders van de Eerste Kruistocht, maar het werd pas algemeen gebruikt in de tweede helft van de 13e eeuw toen het werd aangenomen als de belangrijkste banier van het Koninkrijk Jeruzalem dat over veel van het Heilige Land regeerde tot de definitieve uitzetting van de christelijke ridders uit het Heilige Land in 1291. Zelfs na het einde van het Kruisvaarders tijdperk droegen pelgrims het beeld van het Jeruzalemkruis bij zich, waardoor hun eigen geloofsreizen verbonden werden met de passie van onze Heer en de wens om de Heilige Stad te zien.

Het kruis is sindsdien alomtegenwoordig in de christelijke beeldtaal. Het verschijnt in de artistieke en architectonische versiering van kerken en christelijke gebouwen, als een ontwerp op bijbelomslagen, en vaak als een mooi sieraad gedragen om iemands christelijk geloof te verklaren. Het land Georgië heeft ook versies van het Jeruzalemkruis gebruikt voor zijn nationale vlag, van en aan, sinds het begin van de 14e eeuw.

Bezoekers en pelgrims naar Jeruzalem ontvangen ook vaak een tatoeage van het kruis na de voltooiing van hun pelgrimage. Dit is een traditie die teruggaat meer dan 700 jaar. Misschien was de beroemdste ontvanger in 1862 toen Albert, de prins van Wales, de toekomstige koning Edward VII, een Jeruzalemkruis tatoeage op zijn arm ontving tijdens een bezoek aan het Heilige Land. Twintig jaar later ontvingen zijn twee zonen, prins George, hertog van York (de toekomstige koning George V), en prins Albert Victor, hertog van Clarence, ook Jeruzalemkruis tatoeages tijdens hun bezoek aan Jeruzalem.

Tegenwoordig is het Jeruzalemkruis nog steeds het belangrijkste insigne van het Latijnse Patriarchaat van Jeruzalem — het Latijnse katholieke bisdom voor het Heilige Land — de Custodie van het Heilige Land geleid door de Franciscanen en de Ruiterorde van het Heilig Graf van Jeruzalem.

De Orde van het Heilig Graf is een lekeninstelling en katholieke ridderorde onder de bescherming van de Heilige Stoel, die als hoofddoel heeft om het geloof onder haar leden te verdiepen en de charitatieve en sociale werken en instellingen van de Kerk in het Heilige Land te ondersteunen. De 30.000 leden wereldwijd helpen bij het bouwen van ziekenhuizen, scholen, klinieken en missies die niet alleen christenen, maar ook moslims en joden en zelfs ongelovigen helpen. Op die manier bevordert de orde ook vrede, interreligieuze harmonie en een toekomst van stabiliteit voor het Heilige Land. Haar leden worden onmiddellijk herkend aan hun mantels, die zijn versierd met het rode Jeruzalemkruis. De officiële publicatie van de leiding van de orde in Rome heet Het Jeruzalemkruis.

De betekenissen van het Jeruzalemkruis

De vijf elementen van het Jeruzalemkruis — het potent kruis en de vier Griekse kruisen — hebben door de eeuwen heen verschillende geestelijke betekenissen gekregen, maar elk weerspiegelt de manier waarop de beeldtaal van het kruis niet gericht is op kruistochten of nationalisme maar op Christus.

Een interpretatie is dat de vijf elementen het offer van Christus aan het kruis door zijn vijf wonden vertegenwoordigen: De kleinere kruisen beelden de wonden op de voeten en handen van Christus uit, en het hoofd kruis staat voor de doorboring van zijn zijde door de speer van de centrum.

Een andere versie stelt voor dat de vier kleinere kruisen de vier Evangelisten — Matteüs, Marcus, Lukas en Johannes — vertegenwoordigen, terwijl het vijfde kruis voor Christus is. Een deel van die interpretatie is dat de vier kruisen de manier laten zien waarop de Evangelisten hielpen om het Evangelie naar de vier hoeken van de wereld te verspreiden en dat we ook worden opgeroepen om het geloof te verkondigen met onze geest en harten gericht op het lege graf in de Kerk van het Heilig Graf in Jeruzalem.

Iemand kan een medaille van het Jeruzalemkruis dragen of zichzelf ermee tatoeëren. Maar of we het om onze nek dragen of op ons lichaam plaatsen, ons enige doel zou moeten zijn om te vereren en te omarmen wat het vertegenwoordigt. Paus Benedictus XVI zei het goed in 2009 toen hij het Heilig Graf in Jeruzalem bezocht: 

“Deze heilige plaats, waar Gods kracht werd onthuld in zwakte en menselijke lijden werd getransfigureerd door goddelijke glorie, nodigt ons uit om opnieuw met de ogen van het geloof te kijken naar het gezicht van de gekruisigde en verrezen Heer. Terwijl we zijn verheerlijkte vlees overdenken, volledig getransfigureerd door de Geest, mogen we ons meer bewust worden dat zelfs nu, door de doop, ‘we in ons lichaam de dood van Jezus dragen, zodat het leven van Jezus zich kan manifesteren in ons sterfelijk vlees’ (2 Kor 4:10-11). Zelfs nu is de genade van de Opstanding werkzaam in ons! Moge onze overdenking van dit mysterie onze inspanningen aanmoedigen, zowel als individuen als leden van de ecclesiale gemeenschap, om te groeien in het leven van de Geest door bekering, boete en gebed. Moge het ons helpen om, door de kracht van diezelfde Geest, elk conflict en iedere spanning die uit het vlees voortkomt te overwinnen, en om elk obstakel, zowel binnen als buiten, dat in de weg staat van onze gezamenlijke getuigenis van Christus en de verzoenende kracht van zijn liefde te verwijderen.” 

Dit verhaal werd voor het eerst gepubliceerd door het Nationale Katholieke Register, de zuster nieuws partner van CNA, en is aangepast door CNA.