Herdenkingsmissen in de bisdommen: om samen te bidden voor de zielenrust van paus Franciscus
RKKERK.NL |
23 april 2025
Dit bericht is met toestemming overgenomen. Klik hier voor het originele bericht.
In de Nederlandse bisdommen worden in deze week requiemmissen gehouden voor paus Franciscus, die afgelopen maandag, 21 april overleed. Belangstellenden zijn van harte welkom om in deze vieringen mee te bidden voor de zielenrust van de paus. Ook ligt er in meerdere kerken door het land een condoleanceregister dat kan worden getekend.
Hierbij een overzicht van de vieringen in chronologisch volgorde, dat mogelijk nog verder wordt aangevuld omdat de informatie vanuit sommige bisdommen nog niet bekend is. Verder is een overzicht toegevoegd van de kerken waar een condoleanceregister ligt.
Woensdag 23 april 2025
19.30 uur: in de co-kathedrale basiliek van de H. Nicolaas in Amsterdam, hoofdcelebrant mgr. Hendriks (bisdom Haarlem-Amsterdam)
Donderdag 24 april 2025
19.30 uur: in de Sint Bavo kathedraal in Haarlem, hoofdcelebrant mgr. Hendriks (bisdom Haarlem-Amsterdam)
19.30 uur: in de H. Jacobus de Meerdere kerk in Den Haag, hoofdcelebrant mgr. Van den Hende (bisdom Rotterdam). Dit is een viering van het bisdom Rotterdam in samenwerking met de pauselijke nuntiatuur. De gelovigen van het bisdom Rotterdam en de leden van het corps diplomatique zijn uitgenodigd om samen te bidden voor onze overleden paus.
Vrijdag 25 april 2025
19.30 uur: in de Sint Jan kathedraal in ’s-Hertogenbosch, hoofdcelebrant mgr. De Korte (bisdom ’s-Hertogenbosch)
19.00 uur: in de St. Catharinakathedraal in Utrecht, hoofdcelebrant mgr. Woorts (Aartsbisdom Utrecht)
19.00 uur: in de St. Jozefkathedraal in Groningen, hoofdcelebrant diocesaan administrator mgr. Wellen (bisdom Groningen-Leeuwarden)
Condoleanceregisters
Apostolische Nuntiatuur, Carnegielaan 5, Den Haag (geopend: woensdag 23 april t/m vrijdag 25 april, tussen 10:00-12:30 uur en 15:00-16:30 uur)
Sint Bavo kathedraal in Haarlem (geopend: 9.30 uur – 16.00 uur)
Co-kathedrale basiliek van de H. Nicolaas in Amsterdam (geopend:12.30 uur – 15.30 uur)
Sint Jan kathedraal in ’s-Hertogenbosch (geopend: 8.00 uur – 17.00 uur)
“Iets dat langer meegaat dan de batterij van mijn iPhone…”
Dit bericht is met toestemming overgenomen. Klik hier voor het originele bericht.
Ergens tussen de derde flat white en het vierde TikTok-filmpje van een dansende kat, ontdek je dat je je verveelt. Hoe kan dat? Je hebt wifi, bezorgsushi en sneakers die meer kosten dan een fatbike. Toch fluistert er iets: “Er moet meer zijn dan notificaties.” Er knaagt een vaag gevoel dat er iets groters moet zijn dan algoritmes en abonnementsmodellen. Het is dezelfde onverklaarbare drang die een kat ertoe aanzet om een gesloten deur te bekrassen: je wilt gewoon wéten wat erachter zit.
En dus kom je – met sneakers (merk: Acutis) en klopt aan bij de deur van de katholieke Kerk. Je verwacht misschien een museum of een streng ambtenarenloket. Wat je vindt is een eeuwenoud huis dat nog steeds de geur van stilte, wierook en avontuur verspreidt, alsof Michiel de Ruyter net binnen is geweest om een kaars op te steken, een geur die geen influencer in de verkoop heeft.
De pastoor kijkt verbaasd op. Hij had niet verwacht dat iemand na Netflix en Deliveroo nog trek zou hebben. “Wat kan ik voor je doen, wat zoek je hier?” vraagt hij enigszins bedeesd. “Waarheid,” zeg je “iets dat langer meegaat dan de batterij van mijn iPhone.”
En hier komt de Crux: de enige plek waarvan jongeren denken er geen antwoorden te vinden – een oude, ogenschijnlijk stoffige instelling – blijkt precies dát te zijn: een schatkamer vol wijsheid, schoonheid en verhalen die ouder is dan hun cynisme. Een eeuwenoud gebouw waar de kerkbanken kraken als oude Lp’s met aan de muren schilderijen die ouder zijn dan welke trend ook en toch is er iets onweerstaanbaars: een soort kosmisch “Welkom thuis”. Vraag een willekeurige jongere waarom hij zich soms opgesloten voelt en hij zal niet wijzen naar kerkmuren, maar naar eindeloze verplichtingen, prestatiedruk en FOMO. De Kerk, hoe oud en stoffig ze soms lijkt, is vreemd genoeg de plek waar je hoort: “Welkom, voel je thuis”.
Geen hippe beats, geen trending hashtags, alleen een verhaal over een God die mens werd en zich liet vastspijkeren aan een stuk hout; een verhaal dat zo dwaas is dat het misschien wel waar moet zijn. Je denkt aan je vrienden die geloven dat alles uiteindelijk absurd is, en jij vraagt je af: Is het niet nog absurder om te doen alsof niets betekenis heeft?
Maar, laten we eerlijk zijn, de Kerk moet niet doen alsof het 1958 is – ja, zo oud ben ik al. Jongeren hebben geen zin in preken die klinken als gebruiksaanwijzingen van een broodrooster. Wat ze nodig hebben is wat elke bluesmuzikant je zou kunnen vertellen: het thema is eeuwig, maar elke generatie moet er opnieuw over improviseren. Christus is dezelfde, maar de gitaarsolo’s zijn anders. De Kerk doet er goed aan jongeren uit te nodigen om hun verstand te gebruiken, hun hart te openen en hun verbeelding te laten spreken. Laat met getuigenissen, met verhalen en redelijke argumenten zien dat het christelijk geloof niet alleen plausibel, maar onweerstaanbaar mooi is. Combineer waarheid en schoonheid om zo te laten proeven van de vreugde die uiteindelijk naar God wijst.
Jongelui, de kerk is niet volmaakt omdat zij bestaat uit onvolmaakte mensen, maar juist daar wordt genade tastbaar. Ik moedig jullie aan om niet te wachten op een perfecte gemeenschap, maar om je aan te sluiten en zo mee te bouwen aan de kerk van Christus door te streven naar heiligheid. Streven. Resultaten zijn niet vereist; het streven wel.
Deel 2 Zomerserie Pelgrims van hoop: pelgrimeren naar heilige plaatsen door de eeuwen heen
Dit bericht is met toestemming overgenomen. Klik hier voor het originele bericht.
‘Pelgrims van Hoop’ is het thema van het Jubeljaar 2025. Mgr. drs. Herman W. Woorts is hulpbisschop van het aartsbisdom Utrecht en onder andere bisschop-referent voor bedevaarten. Vanuit dit laatste aandachtsveld schrijft hij in de zomerserie 2025 op rkkerk.nl over bedevaarten en pelgrimeren naar heilige plaatsen door de eeuwen heen, tot op de dag van vandaag.
Pelgrims van hoop
In 2025 viert de Rooms-Katholieke Kerk een Heilig Jaar ofwel een Jubeljaar. Regulier worden dit om de vijfentwintig jaar gehouden. Het doel is dat christenen zich verzoenen met God en de naaste.
Paus Franciscus heeft het Heilig Jaar 2025 als thema gegeven ‘Pelgrims van hoop’. Velen pelgrimeren in een Heilig Jaar naar Rome, vooral naar de graven van de heilige apostelen Petrus en Paulus. Pelgrims gaan dan door ‘heilige deuren’ van de hoofdbasilieken van ‘de Eeuwige Stad’, vieren er de eucharistie, ontvangen er het sacrament van Gods barmhartigheid – de biecht – en de kwijtschelding van de straffen voor hun zonden (de jubileumaflaat). Dat alles wil het besef versterken dat wij als pelgrims onderweg zijn naar het ‘huis van de Vader’, waar Jezus Christus voor zijn leerlingen een plaats heeft bereid (Joh. 14,2-3).
Naar het huis van de Heer
Een christen is niet verplicht om een bedevaart te houden. Het Vaticaanse ‘Directorium over Volksvroomheid en Liturgie’ uit 2002 zegt: ‘Sinds Jezus in Zichzelf het mysterie van de tempel heeft vervuld (vgl. Joh. 2, 22-23) en uit deze wereld naar de Vader is gegaan (vgl. Joh. 13,1) en zo in zijn persoon de definitieve uittocht tot stand gebracht heeft, bestaat er voor zijn leerlingen geen enkele verplichte bedevaart meer; heel hun leven is een tocht naar het hemels heiligdom en de Kerk zelf weet dat zij ‘onderweg hier op aarde’ is.’(nr.281).
Hier wordt verwezen naar de tempel in Jeruzalem, die verwoest is in het jaar 70 na Christus, waar de Joden drie maal per jaar naar toe trokken om voor de Heer te verschijnen. Het volk Israël kent daarvoor speciale bedevaartpsalmen. Zo wordt in psalm 84 met grote vreugde gezongen:
‘Hoe lief is mij uw woning, Heer der hemelmachten, mijn ziel verlangt en hunkert naar uw heiligdom … Gelukkig zij die wonen in uw huis, o Heer, die U daar altijd mogen prijzen. Gelukkig die op U mag steunen wanneer hij aan zijn bedevaart begint.(…) Hij zal zijn weg vervolgen met hernieuwde kracht tot hij in Sion vindt de God der goden.’
Wellicht hebben de heilige Jozef en de heilige Maagd Maria met de twaalfjarige Jezus deze psalm gezongen tijdens hun bedevaart naar Jeruzalem bij gelegenheid van het Joodse Paasfeest (Lucas 2,41).
Bedevaarten van oudsher
Hoewel er voor christenen geen verplichte bedevaart is, heeft de Kerk het houden ervan de eeuwen door aangemoedigd. Bedevaarten – zo leert de ervaring – verdiepen en versterken immers veelal het geloof, de hoop en de liefde. Een bedevaart helpt ‘vaart’ te houden in de ‘bede’. Om het anders te zeggen: het gebed wordt erdoor gedragen, zowel het persoonlijke gebed als het gemeenschappelijke. Een bedevaart kan bijdragen aan een bekering, een ommekeer in het leven van een pelgrim of aan het verstaan en beantwoorden van een roeping. Bedevaarten doen ervaren wat het betekent om ‘katholiek’ te zijn, want zij brengen gelovigen samen, vaak over landsgrenzen heen.
De christelijke bedevaarten begonnen reeds in de Oudchristelijke tijd en wel naar plaatsen in het Heilig Land, met name naar plaatsen waar Jezus is geboren, Bethlehem), en waar Hij gestorven en verrezen is en naar de hemel opgestegen, Jeruzalem. De pelgrimage naar het Heilig Land van keizerin Helena, moeder van keizer Constantijn de Grote die in 313 de christenen geloofsvrijheid in het Romeinse Rijk had gegeven, droeg zeer bij aan het pelgrimeren en aan de verering van de relieken die zij mee naar Europa nam. Tevens werden in de eerste eeuwen van de christenheid heel spoedig de graven bezocht van de apostelen en andere martelaren/martelaressen en de daaroverheen gebouwde kerken, in het bijzonder in Rome die van de heilige apostelen Petrus en Paulus alsook die van heilige Agnes, Caecilia en Laurentius.
Pelgrimeren naar heilige plaatsen
In de Middeleeuwen namen de pelgrimages toe naar plaatsen in Europa waar relikwieën vereerd werden die verbonden zijn met Jezus Christus of met Maria of andere heiligen. Zeker de ‘camino’, de weg, naar het graf van de heilige apostel Jacobus (de Meerdere) in Santiago de Compostella werd en wordt door velen gelopen. Op de route ontstonden ook bedevaartplaatsen, waaronder Vézelay met relikwieën van de H. Maria Magdalena.
Door de opkomst van het protestantisme in grote delen van Europa en later de Verlichting namen veel bedevaarten af, raakten in de verdrukking óf kwamen juist op. Zo raakten katholieken ‘de Heilige Stede’ kwijt, de bedevaartkerk ter ere van het eucharistische Mirakel van Amsterdam, maar kreeg de verboden publieke Sacramentsprocessie eind 19e eeuw een nieuwe vorm door de nachtelijke ‘Stille Omgang’. Kevelaer groeide uit tot een geliefde Mariabedevaartplaats.
Nieuwe bedevaartplaatsen ontstonden vanwege verschijningen van Jezus Christus (waar onder. in Paray-le-Monial) en van Maria (onder andere Lourdes en Fatima). Pelgrims trokken veelal tijdens of na deze verschijningen spontaan naar deze oorden. Georganiseerde bedevaarten kwamen vooral op gang nadat de Kerk daar goedkeuring voor had gegeven. Inmiddels hebben ontelbaren een bedevaart naar deze plaatsen ondernomen.
Eén van de grootste bedevaartoorden is thans Medugorje in Bosnië en Herzegovina. Daar zouden sinds 1981 tot op de dag van vandaag verschijningen van Maria plaatsvinden. De Kerk heeft deze vermeende verschijningen nooit erkend, maar staat sinds 2019 kerkelijke bedevaarten naar Medugorje wel toe. Een belangrijke reden daarvoor is dat er veel diepe bekeringen hebben plaatsgevonden.
Het houden van de bedevaarten – of het nu naar een groot en internationaal bekend oord is of naar een bedevaartplaats/kapel die enkel regionaal bekendheid geniet – het zit katholieke christenen ‘in het bloed’. Ook nemen steeds meer protestantse christenen of anders- of niet-gelovigen deel aan een pelgrimage, niet in de laatste plaats omdat Maria steeds meer ‘ontdekt’ wordt als Moeder van alle gelovigen en vanwege het ervaren van de eeuwenoude traditie en de wereldwijde familie van de Kerk.
Op weg, als pelgrims van hoop
Zeker in de Westerse wereld waarin menigeen door een sterke secularisatie en groeiend individualisme zoekende is naar richting, houvast en verdieping, bieden bedevaarten belangrijke mogelijkheden om God op het spoor te komen en om Jezus Christus en zijn evangelie te leren kennen, niet in de laatste plaats aan de hand van Maria en andere heiligen. Iedere tijd opnieuw helpen bedevaarten te ontdekken en te ervaren dat wij elke dag ‘Pelgrims van hoop’ zijn, tot we eens onze aardse pelgrimstocht voltooid mogen zien in het hemels huis van God.
Dit bericht is met toestemming overgenomen. Klik hier voor het originele bericht.
Op donderdagmiddag 26 juni 2025 houden de Stichting Thomas More en het VKMO – Katholiek Netwerk de Katholiek Denken Doen-dag in het Franciscushuis in ‘s-Hertogenbosch. Op een plek die uitnodigt tot reflectie en verbondenheid worden denkers en doeners samengebracht rond het thema armoede. De middag begint met een gezamenlijke viering. Daarna volgt een gevarieerd inhoudelijk programma met inspirerende sprekers.
In Nederland hebben 1,7 miljoen mensen het financieel zwaar. Zij moeten een beroep doen op inkomensondersteunende maatregelen en armoedehulporganisaties. Hun aantal groeit en ook caritasinstellingen in parochies merken elk jaar een toename van hulpvragen. Het CBS, Nibud en SCP becijferden in 2024 dat 540.000 mensen in armoede leven. Nog eens 1,2 miljoen mensen hebben een inkomen nét boven de armoedegrens en geen of weinig financiële buffer. 750.000 Nederlandse huishoudens hebben problematische schulden.
“Nederland behoort tot de rijkste landen ter wereld,” zo schrijven de initiatiefnemers in hun aankondiging. “Toch lukt het niet om onze welvaart eerlijk te verdelen. Terwijl de verzorgingsstaat onder druk staat, raken steeds meer mensen tussen wal en schip. Dat stelt ons voor nieuwe vragen en verantwoordelijkheden. Wat vraagt dit van ons – als mensen die geloven in menselijke waardigheid, rechtvaardigheid en solidariteit?”
Tijdens de Katholiek Denken Doen-dag leveren verschillende sprekers een bijdrage:
Prof. dr. Margriet Sitskoorn (Tilburg University / Zero Poverty Lab) – over de neuropsychologische impact van armoede: wat doet armoede met het brein, en wat betekent dat voor ons handelen?
Henriette Hulsebosch (Kansfonds) – over twee concrete projecten die laten zien hoe armoede lokaal en effectief bestreden kan worden;
Alfonds ten Velde (Vincentiusvereniging Nederland) – over het dagelijkse werk van de Vincentiusvereniging voor mensen in armoede, gedragen door vrijwilligers;
Willem Banning (FNV) – over het basisinkomen als structurele oplossing voor bestaansonzekerheid.
Na de lezingen is er gelegenheid voor ontmoeting en ontspanning tijdens een korte keuzeactiviteit: een bezoek aan de Sint-Janskathedraal of aan museum De Slager in Den Bosch. De middag wordt afgesloten met een borrel.
Praktisch
Wanneer: Donderdag 26 juni 2025, van 13:00 tot 17:30 uur
Waar: Franciscushuis, Van der Does de Willeboissingel 11, Den Bosch
