Disclaimer: Vertaling met AI. Kan onregelmatigheden bevatten.

Een afbeelding van de Doop van de Heer is prominent geplaatst in de nieuwe Kerk van de Doop in Jordanië tijdens de inauguratie van de kerk op 10 januari 2025. / Crediet: Vader John D’Orazio
Bethanië Over de Jordaan, 10 januari 2025 / 18:10 (CNA).
De inauguratie op 10 januari van een enorme kerk op de exacte plaats waar Jezus Christus door St. Johannes de Doper in de Jordaan werd gedoopt was een evenement van grote symbolische betekenis, zowel geestelijk als diplomatiek.
Het reflecteerde ook de vastberadenheid van het Hasjemitische koninkrijk om zich te vestigen als een essentieel tussenstop voor pelgrims naar het Heilige Land, evenals een toevluchtsoord voor de wereldwijde christelijke gelovigen, die steeds terughoudender zijn om naar een regio te reizen die verscheurd is door geopolitieke en etnisch-religieuze conflicten.
“Zoveel bijbelse gebeurtenissen en figuren ontmoeten elkaar hier dat we kunnen zeggen dat deze plaats de hele verwachting van het Oude Testament omarmt, gericht op de komst van Christus, de openbaring van de Vader,” zei de staatssecretaris van het Vaticaan, kardinaal Pietro Parolin, tijdens de ceremonie van de consecratie van het altaar op vrijdagochtend, ook bijgewoond door de patriarch van Jeruzalem, kardinaal Pierbattista Pizzaballa, en Prins Ghazi bin Muhammad, kleinzoon van koning Talal van Jordanië en neef van koning Abdullah II van Jordanië.

Het project, dat werd geïnitieerd na de schenking door de koning van een stuk grond van 30.000 vierkante meter (bijna 7,5 hectare) aan de rand van de historische plek van Al-Maghtas (ook bekend als Bethanië Over de Jordaan, in de regio Qafra) in 2003, werd precies op tijd voltooid voor het zilveren jubileum van de grootse jaarlijkse pelgrimage, die de afgelopen 25 jaar elke januari heeft plaatsgevonden rond het feest van de Doop van Christus. Dit jubileum valt ook samen met de vieringen van het 2025 Jubileum van de Katholieke Kerk.
Een van de grootste kerken in het Midden-Oosten
De hele historische doopplek werd zo’n 20 jaar geleden geïdentificeerd en geclassificeerd als UNESCO-werelderfgoed. Sindsdien is het onderwerp geweest van uitgebreide verbeteringswerkzaamheden die zijn uitgevoerd door de Jordaanse autoriteiten en is het getransformeerd in een natuurlijk toeristenpark dat nog in uitbreiding is.
Beheerd door de Congregatie van het Geïncarneerde Woord (IVE), beslaat de nieuwe katholieke kerk een oppervlakte van ongeveer 2.200 vierkante meter (bijna 24.000 vierkante voet) en is het nu een van de grootste in het Midden-Oosten, naast het Heilig Graf in Jeruzalem en de Geboortekerk in Bethlehem. Het is de vrucht van jarenlange samenwerking tussen het Latijnse Patriarchaat van Jeruzalem en de Jordaanse architect Nadim Muasher, een lid van de Orde van het Heilig Graf. Het was paus Benedictus XVI die, tijdens een bezoek aan Jordanië in 2009, de eerste steen voor het gebouw legde, samen met koning Abdullah II.
Het project, gefinancierd door het patriarchaat en een aantal liefdadigheidsinstellingen, profiteerde ook van een schenking van bijna 1 miljoen euro van de Hongaarse regering via haar “Hongarije Helpt”-programma, dat is ontworpen om christelijke gemeenschappen in moeilijkheden over de hele wereld te ondersteunen.
De kerk is gebouwd van “tafouhi,” een geelachtige steen uit Hebron op de Westelijke Jordaanoever, terwijl de glas-in-loodramen werden gemaakt in Libanon in een stijl die bedoeld is om te doen denken aan die van de middeleeuwse kathedraal van Chartres in Frankrijk. Het altaar dat door Parolin is gewijd tijdens de inauguratiemisdien bevat de relikwieën van Sint-Jan Paulus II en de Heilige Martelaars van Damascus. De ceremonie werd bijgewoond door ongeveer 6.000 gelovigen — waaronder ongeveer 1.000 binnen het gebouw — volgens een schatting van de Jordaanse Toerismeautoriteit. Onder hen waren ongeveer 100 priesters en 15 bisschoppen uit verschillende landen.
Onze doop vernieuwen
De homilie van Parolin richtte zich op het mysterie van een God die ervoor koos zichzelf op te bieden als een offer voor de redding van de mensheid. Door een analogie te trekken met het feit dat deze Jordaanse regio wordt beschouwd als het laagste geografische punt ter wereld, wees de kardinaal erop dat “het precies hier is dat God kwam om ons te ontmoeten, alsof hij ook degenen van verder weg in zijn omhelzing verzamelt” en dat “de voorzienigheid van God er ook voor heeft gezorgd dat de kerk die we vandaag wijden dezelfde as deelt als de Basiliek van het Heilig Graf in Jeruzalem.”

Herinnerend dat de doop “het begin van het onsterfelijke leven in ons markeert,” riep hij ook op om van deze plaats “een bevoorrechte plek voor alle gelovigen te maken om hun eigen doop en hun verbintenis te vernieuwen,” vooral tijdens het heilige jaar dat zojuist is begonnen.
In feit, is de nieuwe kerk ook aangewezen als een plaats van pelgrimtocht voor gelovigen, die een volledige aflaat kunnen ontvangen tijdens de vieringen van 2025 die het thema “Pelgrims van Hoop” hebben.
Dichtbijheid met Midden-Oosterse christenen
Parolin verklaarde ook dat zijn aanwezigheid bij dit symbolische evenement bedoeld was om “een tastbaar teken van nabijheid” van de hele Kerk naar de christelijke gemeenschappen van het Midden-Oosten te bieden, vooral in de context van het Israëlisch-Palestijnse conflict dat aan de andere kant van de Jordaan al sinds oktober 2023 woedt en dat betrokken is bij buurlanden, vooral Libanon.
Het lot van de christenen in de regio is nog onzekerder geworden door de recente val van het regime van Bashar Assad in het naburige Syrië in handen van radicale islamitische groepen.
“Ik wil iedereen aanmoedigen om niet overweldigd te worden door de ernstige moeilijkheden van het huidige tijd en te vertrouwen dat God de menselijke geschiedenis leidt, hoezeer deze ook de littekens van geweld, zonde en dood draagt,” zei Parolin.
In navolging van zijn oproep voor vrede en de vrijlating van gevangenen en gijzelaars, drong Pizzaballa aan op gebed voor “alle degenen die lijden in hun landen door een gebrek aan veiligheid, stabiliteit en vrede,” waarbij hij benadrukte dat Jordanië een uitzondering vormt in de regio.
Inspanningen om het christelijk erfgoed te behouden
Dit land met een sterke muscule meerderheid (97%), dat echter talloze bijbelse pelgrimsoorden herbergt, heeft de zwaarste lasten van de aanhoudende conflicten gedragen, waarbij het aantal toeristen het afgelopen jaar met bijna 70% is gedaald.
“We wijden deze kerk om in de eerste plaats in dienst te staan van de Jordaanse burgers en om te dienen voor het volk van de Arabische regio die pelgrimages naar Jordanië maken,” zei Pizzaballa tijdens een persconferentie voorafgaand aan de dedicatiemis, en voegde eraan toe dat hij ook een uitnodiging wilde doen aan andere vriendelijke landen. “Kom, en wees niet bang,” zei hij. “Jordanië is een veilig en stabiel land.”

En om de christenen van het land (2,1%) — die historisch een sociaaleconomische elite hebben gevormd — niet te laten emigreren en toeristen uit de christelijke wereld, vooral uit het Westen, aan te moedigen om hen te bezoeken, hebben de Hasjemitische autoriteiten zich sterk ingezet voor een reeks ambitieuze projecten voor het herstel en de verbetering van erfgoed. Ze hopen dat deze initiatieven het koninkrijk een essentiële tussenstop voor pelgrims naar het Heilige Land maken.
In een interview met de National Catholic Register, de zuster nieuwspartner van CNA, op de avond voor de inauguratie van de Doopkerk, prees aartsbisschop Giovanni Pietro Dal Toso, de apostolische nuntius in Jordanië, de inspanningen van de regering om de christelijke aanwezigheid in het gebied te bevorderen. Hij citeerde als voorbeeld de snelheid waarmee het een financieringsplan goedkeurde voor de volledige restauratie van de archeologische site van Machaerus, de plek van de gevangenhouding en executie van St. Johannes de Doper, die decennialang aan zijn lot was overgelaten.
“Jordanië heeft veel te danken voor de humanitaire hulp en diplomatieke bemiddeling die het de afgelopen jaren heeft geboden in het Israëlisch-Palestijnse conflict, en dit kan andere opmerkelijke aspecten hebben overschaduwd,” zei hij.
Hij ziet in deze blijvende verbintenissen ook een gunstige kans voor toenadering tussen dit land, dat een strategische rol in de regio speelt, en de christelijke wereld.
“Dit beleid onthult en waardeert vooral wat Jordanië is en bezit,” besloot hij, eraan toevoegend dat het een effectieve herinnering klinkt dat “het christendom niets vreemds is voor de Arabische wereld, maar een integraal onderdeel ervan.”
Deze herinnering is in zijn visie des te crucialer, omdat deze herworteling in een eeuwenoude geschiedenis de sleutelgarantie voor de stabiliteit van de regio is.